Budowa materii: - budowa atomu - powłoki elektronowe - powłokowa konfiguracja elektronowa Przekształcenia atomu w inne drobiny: - reguła helowca - rodzaje wiązań - wzory elektronowe rodzaje substancji: - substancje jonowe - substancje...
Skala pH to ilościowa skala kwasowości i zasadowości roztworów wodnych związków chemicznych. Skala ta jest oparta na stężeniu jonów wodorkowych [H+] w roztworach wodnych. Dokładnie jest to: pH = -log10[H+] czyli...
Tlenek wodoru, zwany zwyczajowo wodą, składa się z tlenu i wodoru. Samo wymieszanie tych 2 gazów nie zapewnia reakcji między nimi; do zapoczątkowania syntezy jest konieczne dostarczenie energii. Woda to bezbarwna ciecz (w grubych warstwach...
Aby móc pisać o zastosowaniu izotopów powinno się najpierw wyjaśnić pojęcie izotopu. Izotopy (z greckiego „isos” – równy, „topos” – miejsce) są to odmiany tego samego pierwiastka chemicznego o takiej samej licznie atomowej Z i różnej licznie...
"Wartość wody doceniamy dopiero wtedy, gdy wyschnie studnia" - Benjamin Franklin Woda to związek chemiczny niezbędny do podtrzymania życia. Niektóre drobnoustroje potrafią żyć bez powietrza, nie istnieje jednak organizm zdolny przeżyć bez wody....
Tlen - pierwiastek chemiczny, niemetal z grupy tlenowców w układzie okresowym. Jest najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem na Ziemi - zawartość tlenu w jej skorupie wynosi 45%. Stanowi też 20,95% objętości atmosfery ziemskiej. Tlen jest...
Woda stanowi jeden z podstawowych elementów kształtujących środowisko życia i warunkujących działalność człowieka. Jest ona zarówno artykułem pierwszej potrzeby, jak i środkiem utrzymania higieny, surowcem i środkiem produkcji przemysłowej oraz...
Cukry I. Czym są cukry? Cukry, inaczej zwane cukrowcami, sacharydami, a często potocznie także węglowodanami (co jednak jest błędne), są to związki organiczne o ogólnym wzorze Cx(H2O)y. Można je także zdefiniować jako związki dwufunkcyjne...
Przy ocenie stopnia zanieczyszczenia wód stosuje się dwie zasadnicze metody: fizyko-chemiczną, polegającą na badaniu zawartości tlenu i określonych związków chemicznych, odczynu wody i takich fizycznych własności wody, jak mętność, barwa, zapach i...
1. Co to jest pH roztworu? 2. Przy pomocy jakich wskaźników badamy pH i wskaż przykłady pH kilkunastu wybranych przez siebie substancji np. krem, mydło, mleko. Odczyn roztworu jest cechą roztworu określającą, czy w roztworze znajduje się...
Cukry to przede wszystkim materiał energetyczny i strukturalny. Ze względu na budowę wyróżniamy cukry proste – glukoza, dwucukry – laktoza, sacharoza i wielocukry – skrobia, celuloza, czyli błonnik, chityna. G L U K O Z A – inaczej cukier...
NEGATYWNE SKUTKI DZIAŁANIA ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH NA ŚRODOWISKO. Powietrze jest mieszaniną gazów, z których składa się atmosfera ziemska. Głównymi jego składnikami są; azot stanowiący ok. 78% i tlen ok. 21%. Pozostałą część stanowią inne gazy:...
Historyczny rzwój atomu. Pojęcie atomu pojawiło się już w starożytnej Grecji. Słowo atom pochodzi z języka greckiego (grecki - atomos) i oznacza ono --- niepodzielny.Atom – podstawowy składnik materii. Składa się z małego dodatnio naładowanego...
Sączenie (filtracja)- metoda mechaniczna oddzielania substancji stałych od cieczy i gazów, poprzez mechaniczne zatrzymanie jednego ciała stałego w filtrach lub sitach przy użyciu odpowiednich aparatów. Ciecz lub gaz otrzymywane po filtracji nazywa...
1. Elektrolity - związki chemiczne, których roztwory wodne przewodzą prąd elektryczne (kwasy, zasady, sole) 2. Nieelektrolity - związki chemiczne, których roztwory wodne nie przewodzą prądu elektrycznego (woda destylowana, cukier, glicerol)...
Sto lat minęło od czasu gdy nasza rodaczka Maria Skłodowska-Curie i Piotr Curie rozpoczęli badania nad odkrytym w 1896 r. przez Henri Becquerela niewidzialnym promieniowaniem emitowanym przez sole uranu. Efektem ich prac było odkrycie...
Otrzymywanie kwasu beztlenowego 1) Mg + 2 HCl -> MgCl2 + 2 H2 2) NaOH + HCl -> NaCl + H2O 3) CaSO4 + 2 HCl -> SO4Cl2 + H2Ca 4) K2O + 2 HCl -> 2 KCl + H2O otrzymywanie kwasu tlenowego 1) 2 Li + H2SO4 -> Li2SO4 + H2 2)...
a) odparowanie - stosowne jest do rozdzielania składników, kiedy jeden z nich jest nielotny np. rozdzielanie soli i wody b) krystalizacja - wydzielanie z roztworu substancji w postaci kryształów np.pozyskiwanie cukru i soli c) sączenie...
PRAWO STAŁOŚCI SKŁADU – pierwiastki łączą się w związki chemiczne w ściśle określonym stosunku masowym. 1. Oblicz w jakim stosunku masowym pozostają pierwiastki w cząsteczce kwasu siarkowego....
1. Łańcuch węglowy numerować tak, aby był możliwie, jak najdłuższy. 2. Łańcuch węglowy numerować tak, aby lokanty (podstawniki) stały przy węglu o jak najmniejszej wartości. 3. W nazwie podać, przy którym węglu znajduje się podstawnik, a...
Efekt solny Jednym ze sposobów zwiększenia rozpuszczalności soli trudno rozpuszczalnej jest dodanie soli która nie ma wspólnego jonu z osadem. Rozpuszczalność danego związku zależy tez od pH roztworu. Przede wszystkim trzeba wiedzieć, ze...
O2,H2,N2,J2,F2,CL2,BR2 TLENKI: H2O,SO2 itd. H2+O2->H2O (UZGADNIAC!!) WODOROTLENKI: LiOH, NaOH, KOH Metal + woda = wodorotlenek + wodór(H2) Tlenek metalu + woda = wodorotlenek K20+H20->2KOH (tlenek potasu+woda) CaO+H2O->Ca(OH)2,...
Budowa atomu Atom – to najmniejsza część materii Zachowująca jej własności składa się z kilku mniejszych części zwanych elementarnymi cząstkami materii. Takimi jak protony, neutrony , elektrony. - proton - ma ładunek dodatni - elektron –...
Kauczuk syntetyczny to ogólna nazwa wszystkich kauczuków, otrzymywanych na drodze sztucznej syntezy chemicznej. Jest jednym z tworzyw sztucznych otrzymywanych przez polimeryzację, głównie styrenu, butadienu lub izoprenu. Polimer ten jest...
Układ okresowy pierwiastków jest to zestawienie wszystkich pierwiastków chemicznych w postaci rozbudowanej tabeli, uporządkowane według ich rosnącej liczby atomowej, grupujące pierwiastki według ich cyklicznie powtarzających się podobieństw...
1. Otrzymywanie i własności węglowodorów aromatycznych Zarówno benzen toluen jak i ksylen należą do grupy związków zwanych węglowodorami aromatycznymi. Głównym źródłem, z którego otrzymujemy wiele węglowodorów aromatycznych i ich pochodnych,...
1.Węgiel w przyrodzie występuje w stanie wolnym, ponadto w licznych związkach chemicznych w organizmach roślinnych i zwierzęcych, węglach kopalnych (antracyt 91% (czystego węgla) , węgiel kamienny 87% , brunatny 70%, torf 60%), ropie naftowej,...
Wapień - skała osadowa (chemogeniczna lub organogeniczna) zbudowana głównie z węglanu wapnia, przede wszystkim w postaci kalcytu. Powstają z luźnego osadu wapiennego, który w wyniku różnych procesów ulega lityfikacji. Najbardziej istotnym z tych...
SÓD 1 Właściwości sodu - sód jest metalem lekkim o srebrzystej barwie i metalicznym połysku - jest bardzo miękki - beż trudu można kroić go nożem - sód gwałtownie reaguje z wodą i powietrzem ( dlatego przechowuje się go w nafcie bez dostępu...
Atomistyczno czasteczkowa teoria budowy materii Pojecie atomu pojawilo sie w IV w p.n.e.. Wprowadzil je grecki filozof Demokryt z Abdery. Pochodzi ono od greckiego slowa "atomas" (niepodzielny). W XIX w dokonano odkryc naukowych, które utworzyly...
KWASY Wspólna właściwością kwasu jest obecność w ich wodnych roztworach jonów wodorowych, które decydują o właściwościach kwasowych tych roztworów. O roztworach tych mówimy, że maja odczyn kwaśny. W celu identyfikacji odczynu roztworu, który...
Co to są wodorotlenki? Wodorotlenki są to związki chemiczne, które w wodzie dysocjują z utworzeniem jonów wodorotlenkowych OH-, np. KOH K+ + OH-, uwalnianie jonów OH- decyduje o ich charakterze zasadowym. Wodorotlenki reagują z kwasami tworząc...
Twardość w skali Mohsa została ułożona przez niemieckiego mineraloga Friedricha Mohsa w 1812 r. Jest to skala dziesięciostopniowa, przy czym twardość poszczególnych minerałów nie jest ułożona proporcjonalnie pod względem twardości. Każdy minerał...
1. Dla roztworu, którego pH wynosi 9 podaj: a) stężenie kationów wodorowych b) stężenie anionów wodorotlenkowych c) odczyn 2. Dla roztworu, w którym stężenie kationów wodorowych wynosi 10(do) -7 mol/dm3 podaj: a) pH b) stężenie anionów...
Węgiel kamienny jest paliwem kopalnym pochodzenia organicznego. Powstał w wyniku powolnych przekształceń tkanek roślinnych, rozkładu przez mikroorganizmy w warunkach ograniczonego dostępu tlenu oraz działania wysokiej temperatury i ciśnienia...
Kwasy to podstawowe pojęcie potrzebne do opisu wielu reakcji chemicznych. Podczas dysocjacji jonowej uwalniają się kationy i aniony. Kwasy dzielimy na beztlenowe i tlenowe, niektóre z nich są niebezpieczne i mogą powodować oparzenia...
Stop jest mieszaniną jednorodną metali stopionych w odpowiedniej proporcji. Stopy różnią się właściwościami fizycznymi i chemicznymi od pierwiastków wchodzących w ich skład. Ich właściwości fizyczne, np. twardość, odporność na korozję,...
We współczesnym rozumieniu chemia organiczna to chemia związków węgla, chociaż niektóre z nich tradycyjnie zaliczamy do związków nieorganicznych (np. dwutlenek węgla). Chemia organiczna jest obecna w naszym życiu codziennym. Podstawowe składniki...
Mangan pod względem rozpowszechnienia w dostępnych badaniom częściach globu ziemskiego zajmuje 14 miejsce. Stanowi on 0,085% skorupy ziemskiej i po żelazie jest najbardziej rozpowszechnionym metalem ciężkim. Pierwiastek ten tworzy liczne minerały,...
Czas wykonania 1 dzień Co potrzebujemy? Czarny mazak, wysoką szklankę, ocet, wodę bibułę, albo kawałek marginesu z "szarej" gazety typu 'Fakt', ołówek, taśmę klejącą. Do szklanki wlewamy ok. 2 cm octu i 2 cm wody. Na ołówku zawieszamy...
Sole mineralne: stanowią grupę związków zaliczanych do niezbędnych w żywieniu ludzi. Organizm człowieka nie potrafi ich wytwarzać. Powinny być one dostarczane w odpowiednich ilościach z pożywieniem. Sole mineralne dzielimy na dwie grupy:...
SOLE to związki chemiczne złożone z atomów i reszt kwasowych. 5 SPOSOBÓW OTRZYMYWANIA SOLI (na poziomie szkoły podstawowej / gimnazjum) 1. metal + kwas = sól + wodór Przykłady : Mg + 2HCl ----> MgCl2 + H2↑ - chlorek magnezu Mg +...
1. Uzupełnij współczynniki w reakcjach oraz określ typ reakcji (łączenie, rozkład wymiana pojedyncza, wymiana podwójna): Cu S ? Cu2S .............................. Na2S HCl ? NaCl H2S .............................. CuO HCl ?...
Właściwości i zastosowanie wybranych soli. Chlorek sodu NaCl, Węglan sodu Na2CO3, Azotan(V) potasu KNO3, Siarczan(VI) sodu Na2SO4. Treść w załączniku.
Rośliny wykorzystują światło słoneczne do produkcji cukrów z wody i dwutlenku węgla. Ten proces nosi nazwę fotosyntezy. Zachodzi on przede wszystkim w liściach, które zawierają zielony barwnik - chlorofil. Barwnik ten wychwytuje część energii...
1. Kwasy dysocjują według wzoru: HnR ? nH Rn?. Napisz dysocjację wszystkich znanych Ci kwasów a także kwasu chlorowego(VII) ? HClO4 i borowego ? H3BO3. Nazwij jony reszty kwasowej, np.: H2SiO3 ? 2H SiO32? - anion krzemianowy 2....
Alkohole Alkohole - pochodne węglowodorów, zaw. W cz. Jedną lub wiecej grup ?OH.(R-CH) CnH2n 1OH, Metanol - CH3OH, Etanol - C2H5OH, Propan - 1-ol C3H7OH. Rzędowość alkoholi, (mogą być I,II,III ) zależy ilu rzędowy jest C z którym połączona...