Cukry proste, jednocukry, monosacharydy ? cukry są to sacharydy zbudowane z jednej jednostki cukrowej, zawierające przeważnie od 3 do 7 atomów węgla w cząsteczce i nie ulegają hydrolizie do cukrów prostszych. Wszystkie cukry proste łatwo...
Azotan srebra Azotan(V) srebra(I), AgNO3 - nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu azotowego i srebra. Związek ten został odkryty przez Alberta Wielkiego. Otrzymuje się go w reakcji stężonego kwasu azotowego z metalicznym srebrem zgodnie z...
Tłuszcze są jednym z najpopularniejszych związków na świecie i jednym z podstawowych składników spożywczych. Są estrami gliceryny i kwasów karboksylowych. Ponieważ cząsteczka gliceryny ma trzy grupy hydroksylowe w cząsteczce jej estru pojawią się...
1. Utlenienie i redukcja. Reakcją utlenienia-redukcji nazywamy proces, w którym następuje wymiana elektronów między substancją utleniającą a substancją redukującą, na skutek czego atomy pierwiastków biorących udział w reakcji zmieniają swój...
METANOL Zastosowanie: -jako rozpuszczalnik -do prod. formaliny -jako środek konserw. do przechowyw. tworzyw antonomicznych -do prod.barwników Właściwości fizyczne: - bezbarwna ciecz - charakt.zapach - b.dobrze rozpuszcalna...
Substancje chemiczne i związki chemiczne. Substancje chemiczne - są to wszystkie związki i pierwiastki chemiczne wyróżnia się około 10 mln związków chemicznych Substancje chemiczne charakteryzują się zespołem cech ( właściwości) które...
Chromatografia to metoda chemicznej analizy instrumentalnej, w której dokonuje się podziału substancji (w przeciwprądzie) między fazę nieruchomą (bibuła filtracyjna, cienka warstwa adsorbentu naniesiona na płytkę, wypełnienie kolumny) i fazę...
Mieszanina - zmieszane ze sobą co najmniej dwie substancje chemiczne. Mieszanina jednorodna - mieszanina, której składników nie można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. Np.: powietrze, roztwór soli w wodzie,...
MOL- jest to taka ilosc gramow substancji ktora zawiera liczbe Avagadra 6,02*10 do 23 atomow lub czasteczek MASA MOLOWA-jest to taka ilosc gramow substancji rowna liczbowo masie atomowej lub czasteczkowej. MASA ATOMOWA- jest to masa atomu...
Energia była, jest i będzie potrzebna ludziom w ich życiu. Jej postać, forma czy wykorzystanie może być różne, ale przede wszystkim potrzebujemy jej przy produkcji przemysłowej, transporcie, ogrzewaniu czy oświetleniu Rozwój techniki w drugiej...
Urodziła się w Warszawie 7 listopada 1867 r,.jako ostatnia z pięciorga dzieci. Ojciec - Władysław Skłodowski, matka- Bronisława Boguska. 1876 r. umiera matka Marii Skłodowskiej - Bronisława Boguska. 1882 r. Maria Skłodowska ukończyła gimnazjum ( w...
Chemia. Stężenia Cp = ms/mr 100 % Zad. 1 Do 50 g wody dodano 10 g soli. Oblicz Cp otrzymanego roztworu. m_w = 50 g. m_r = ? = 60g m_s = 10 g. Cp = ? Cp = ms/mr 100 % Cp = 10/60 100...
Odczyn wody to cecha roztworu elektrolitu określana przez wartość stężenia jonów wodorowych; jeżeli przeważają odszczepione w procesie dysocjacji elektrolitycznej wolne jony wodorowe (H+), mówimy o odczynie kwaśnym, jeżeli wodorotlenowe (OH-) - o...
Materia ma budowę ziarnistą i składa się z maleńkich cząsteczek, będących w ciągłym ruchu. Atom to najmniejsza cząstka pierwiastka. Atom składa się z jądra i elektronów. Jądro atomowe zawiera nukleony, czyli protony i neutrony. Liczba atomowa to...
NAZEWNICTWO WYBRANYCH KLAS ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH 1 ALKANY Pierwsze cztery nierozgałęzione alkany mają nazwy zwyczajowe: metan, etan, propan, butan. Nazwy wyższych członów szeregu homologicznego składają się z rdzenia liczebnikowego (w języku...
Związkami organicznymi nazywa się związki węgla. Wyjątkiem są: tlenki węgla, sole kwasu węglowego (węglany) oraz kilka innych, rzadziej spotykanych związków. Terminem „chemia organiczna” określa się gałąź chemii zajmującą się badaniem i...
Korozją nazywa się stopniowe niszczenie tworzywa pod wpływem chemicznego oddziaływania środowiska. W przypadku metali rozróżnia się korozję chemiczną i elektrochemiczną. Korozja chemiczna jest spowodowana oddziaływaniem suchych gazów lub cieczy...
1.Atomy i cząsteczki : a) atom- to najmniejsza część pierwiastka chemicznego ( Cu,Hg,Mn,Pb) b) cząsteczka- składa sie ze ścisle połączonych dwóch takich samych atomów ( O2,N2,H2) c) związek chemiczny-zbiór dwóch lub wiecej pierwiastków...
ALKOHOLE 1) Alkohole wykazują zjawisko rzędowości. CH3-CH2-OH alk. I-rzędowy CH3-CH-CH3alk. II-rzędowy OH CH3 CH3-C-CH3alk. III-rzędowy CH3 2) Właściwości fizyczne alkoholi: - alk. Od 11 atomów węgla w cząsteczce są...
Węgiel aktywny : 1) 80-95% węgla pierwiastkowego 2) wytwarzany z węgla drzewnego ,kamiennego i brunatnego, półkoksu kości itp. Metodą aktywacji gazowej : - zwęglony materiał poddawany jest działaniu gazów najczęściej przegrzanej pary...
Właściwości i zastosowanie soli Chlorek sodu NaCl - bezbarwna substancja krystaliczna - rozpuszczalna w wodzie - w postaci oczyszczonej nie jest higroskopijny - stosowany do celów spożywczych - jako środek konserwujący - przemyśle...
Promieniotwórczość Promieniotwórczość - to zjawisko samorzutnego rozpadu jąder połączone z emisją cząstek beta, cząstek alfa, promieniowania gamma. Na przemianę jądra nie mają wpływu czynniki zewnętrzne takie jak: temperatura, pole...
Określenia "kwas", "kwaśny" nie są nam obce. W życiu codziennym spotykamy się z wieloma substancjami kwaśnymi. KWAS CHLOROWODOROWY Wzór sumaryczny: HCl Wzór strukturalny: H --- Cl Opis równania reakcji: H2 Cl2 = 2 HCl 1...
Przez korozję rozumie się proces działania środowiska na tworzywo, a więc każdego środowiska na każde tworzywo. Ta uniwersalność zjawiska powoduje, że korozja stanowi poważny, ogólnopaństwowy problem gospodarczy. Korozji ulegają z różną...
Z cukrami spotykamy się ciągle w życiu codziennym, są szeroko rozpowszechnione w przyrodzie i odgrywają bardzo dużą rolę w procesach życiowych organizmów żywych. Cukry powstają w przyrodzie w zielonych częściach roślin z dwutlenku węgla i wody w...
Budowa białek Białka podobnie jak wielocukry, są polimerami naturalnymi. W odróżnieniu od wielocukrów białka zbudowane są z różnych „cegiełek” tzw. Reszt aminokwasowych: H Z O Z –N–CH–C– o symbolu...
Drewno. Podstawowym kierunkiem przetwórstwa drewna jest przemysł papierniczy, drewno jest również surowcem w przemyśle włókienniczym. Drewno stanowi największy surowiec odnawialny pod względem tonażowym na Ziemi. Większość drewna idzie na...
Kwasy karboksylowe to związki organiczne o wzorze ogólnym R-COOH, przy czym –COOH to grupa karboksylowa, a R-COO to reszta kwasowa. Dysocjują w wodzie, w reakcji z wodorotlenkami tworzą sole, z alkoholami i fenolami – estry. Szeroko...
Zastosowanie Wodór stosuje się jako surowiec do syntezy podstawowych produktów przemysłu chemicznego - amoniaku, chlorowodoru, metanolu i benzyny syntetycznej. Jest używany do prowadzenia procesów redukcji (np. tlenków metali) i uwodorniania...
Elektrolity to substancje ulegające dysocjacji jonowej po rozpuszczeniu w wodzie (i innych rozpuszczalnikach) lub stopieniu. Powstają wówczas przewodniki elektryczne, przewodzące prąd elektryczny dzięki przemieszczaniu się jonów. Kwasy...
Kwasy Beztlenowe HCl – kwas chlorowodorowy (chlorek wodoru) H2S – kwas siarkowodorowy (siarczek diwodoru) HCN – kwas cyjanowodorowy (cyjanek wodoru) Kwasy Tlenowe H2SO3 – kwas siarkowy (IV) H2SO4 – kwas siarkowy (VI) H2CO3 – kwas...
CO TO JEST IZOTOP??? Izotop - stanowi odmianę jąder atomowych o jednakowej liczbie protonów (a więc liczbie atomowej) a różnej liczbie neutronów, czyli różniących się liczbą masową. Terminem izotopy oznacza się atomy, w skład których wchodzą...
1. Wstęp Większość kwasów ma kwaśny smak. Niektóre z nich są trujące, niektóre mogą wywołać poważne poparzenia skóry, inne natomiast są całkowicie nieszkodliwe. Są też takie, które można spożywać. Spożywamy kwas cytrynowy zawarty w cytrynach...
ZANIECZYSZCZENIA GLEB Chemiczne zanieczyszczenia gleb powodują niekorzystne zmiany aktywności biologicznej, zmiany właściwości fizycznych oraz zwiększenie podatności na erozję (L. Pawłowski, Z. Kozak, 1988). Jednym z przejawów zachwiania...
Chlor Symbol: Cl Nazwa polska: Chlor Nazwa łacińska: Chlorum Grupa: VII A (17) - fluorowce Okres: 3 Liczba atomowa: 17 Masa atomowa: 35.4527 Stan skupienia (20C, 1 atm.): gaz Kolor: żółto-zielony Zapach: drażniący,...
Początkowo wiedza chemiczna stanowiła zbiór pewnych informacji na temat różnych poznanych substancji.. Nagromadzenie znacznego materiału, sprawiło, że chemicy XVIII/XIX wieku odczuli potrzebę uporządkowania tego zbioru i dokonania pewnych...
1. Stan skupienia (stały, ciekły, gazowy) : Określa formę, w jakiej występuje substancja. Stany te zależą od temperatury i ciśnienia. Stany skupienia mają charakterystyczne właściwości, takie jak objętość i kształt. 2. Postać (dotyczy tylko...
W obecnej dobie kataliza jest jednym z najwazniejszych działów wielkiej syntezy, organicznej. O ważności i rozmiarach tego działu dowodzi literatura patentowa ostatnich lat oraz narastająca z roku na rok literatura nowoczesnej syntezy. Literatura...
Podobnie jak maszyna, organizm ludzki potrzebuje do pracy stałych dostaw energii. Energia jest potrzebna do pracy mięśni i do produkowania nowych związków biochemicznych, bez których wzrost i regeneracja komórek i tkanek byłyby niemożliwe. Jest...
Stałe składniki powietrza: azot, tlen, argon, neon, hel, metan, krypton, wodór Zmienne składniki powietrza: para wodna, dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ozon Najważniejsze gazy wchodzące w skład powietrza. Rodzaj /...
Mikroelementy i makroelementy - pierwiastki chemiczne występujące w bardzo małych (śladowych) ilościach w organizmach roślinnych i zwierzęcych. Pomimo ich niewielkiej ilości są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania tych organizmów. Niedobór...
Źródła energii są to wszelkie substancje, zjawiska, procesy, obiekty lub urządzenia, które mogą być wykorzystane (bezpośrednio lub po zrealizowaniu odpowiedniego łańcucha przemian) do zaspokajania potrzeb energetycznych człowieka. Zazwyczaj pod...
1. Związki organiczne są to substancje zawierające w swym składzie węgiel. Wyjątki (związki chemiczne, które mimo iż posiadają w cząsteczce węgiel nie są organicznymi) * tlenki węgla: CO i CO2 * kwas węglowy: H2CO3 * węglany * węgliki * kwas...
Wodorotlenek sodu (zasada sodowa) NaOH Równania reakcji: 2Na 2H2O->2NaOH H2^ Na2O H2O ->2NaOH Właściwości: ? Ciało stałe ? Barwa biała ? Higroskopijne(używane w laboratoriach w postaci granulek) ? Rozpuszcza się w wodzie, przy...
KWASY KARBOKSYLOWE są to związki organiczne, których cząsteczki składają się z grup węglowodorowych i nadających im charakterystyczne właściwości grup karboksylowych –COOH Ogólny wzór alifatycznych kwasów karboksylowych Gruba karbonylowa(bez...
Białka - są polimerami aminokwasów białkowych połączonych wiązaniami peptydowymi. -peptydy zawierające od 2 do 10 reszt aminokwasowych to OLIGOPEPTYDY, powyzej 10 to POLIPEPTYDY, a powyżej 100 to BIAŁKA -główne składniki białek to : węgiel...
Węglowodany, czyli cukry są bardzo rozpowszechnione w świecie roślin. Są one substancją zapasową i budulcową roślin. Cukry o ogólnym wzorze sumarycznym Cm(H 2 O)n składają się z trzech pierwiastków: węgla, wodoru i tlenu. Ze względu na budowę...