Formy ochrony przyrody
Formami ochrony przyrody w Polsce są: parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, pomniki przyrody, stanowisko dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe,...
Znaczenie lasów równikowych
Tropikalne lasy deszczowe, zwane także lasami równikowymi są jednym z najstarszych i najbogatszych w gatunki środowisk naturalnych naszej planety. Mimo iż zajmują zaledwie sześć procent powierzchni Ziemi, są środowiskiem życia ponad połowy...
Babiogórski Park Narodowy
Utworzony został w 1954 r, obejmuje objęte ochroną od 1933 północną i częściowo południową część masywu Babiej Góry, od Przełęczy Jałowieckiej do Przełęczy Lipnickiej. Siedzibą dyrekcji parku, ogrodu roślin babiogórskich i ośrodka edukacyjnego...
Ochrona żywności i wody przed skażeniami
Ekologia jest to nauka zajmująca się strukturą i funkcjonowaniem żywej przyrody. Obejmuje ona całość zjawisk dotyczących wzajemnych zależności między organizmami a ich żywym i martwym środowiskiem. Człowiek ma prawo do: 1. picia czystej wody...
Skóra - budowa, wytwory skóry, higiena.
BUDOWA SKÓRY Skóra jest główną powłoką naszego organizmu. Powierzchnia skóry zależna jest od wieku, wzrostu i budowy ciała. U dorosłego człowieka wynosi ona od 1,5-1,8m. Jest to powierzchnia ponad 100 razy mniejsza od płuc. Wytwarza ona gruczoły,...
Budowa chemiczna organizmów
Ziemia dzieli się na cztery sfery: - litosferę (skorupa ziemska) - hydrosferę (woda) - atmosferę - biosferę BIOSFERA Jest to ta część ziemi, w której znajduje się życie, od głębin morskich po kilkanaście kilometrów ponad...
Elementy fizjologii i anatomii człowieka.
ORGANIZMY:autotrofy:(samożywne)pobierają zw.nieorg.(woda,sole min,CO2),które są ich pokarmem,dzięki temu powstają zw.org.potrzebne do życia heterotrofy:(cudzożywne)wytwarzają zw.nieorg. z prostych zw.org POKARM:wszystko to,co organizm...
Budowa i rola narządów zmysłów człowieka.
Człowiek dysponuje pięcioma zmysłami, które informują go o tym co się dzieje wokół niego. Są to: wzrok, słuch, dotyk, węch i smak. Obecnie w fizjologii dodaje się jeszcze zmysł równowagi, a także wszelkie czynności związane z czuciem (np....
Rośliny okrytonasienne
Rośliny okrytonasienne, zwane także okrytozalążkowymi, rozwinęły się z pierwotnych roślin nagonasiennych pod koniec ery mezozoicznej i w ciągu ery kenozoicznej stały się grupą panującą. Liczba gatunków roślin okrytonasiennych wynosi obecnie ok....
Odżywianie i oddychanie organizmów - sprawdzian wiadomości
ODŻYWIANIE Pożywienie dzieli się na: a. pokarmy pochodzenia zwierzęcego (mleko i jego przetwory, jaja, mięso, ryby) b. pokarmy pochodzenia roślinnego (owoce, warzywa, zboża) Pożywienie pozwala człowiekowi prawidłowo funkcjonować. Musi być...
Rasy człowieka
Żółta rasa człowieka-dzieli się na azjatycką, eskimoską, indiańską i oceaniczną (Polinezyjczycy i Mikronezyczycy).Najpierw wschodniej i środkowej Azji, skąd rozprzestrzeniła się na obie Ameryki. Tam została jednak wyparta i wyniszczona przez...
Podział tkanek
Tkanka-zespol komorek o tym samym pochodzeniu, podobnej budowie i scisle okreslonych funkcjach. Podział Tk. Nabłonkowa (okrywajaca), Miesniowa, Nerwowa, Łączna.W kazdej tkance a) substancja miedzykomorkowa-może być w postaci plynnej (osocze krwi),...
Energia słoneczna
Słońce jedna z miliarda gwiazd, jest źródłem energii wszystkich znanych istot żyjących na Ziemi. Energia tej gwiazdy docierająca na Ziemię w ciągu 40 minut pokryłaby całoroczne zapotrzebowanie człowieka na nią. Jest ona najbezpieczniejszym...
Układ pokarmowy -budowa i funkcje
---> w załączniku praca jest wyrazniejsza (kolory, akapity ) :) Jama ustna-rozdrobnienie pokarmu,rozpoczęcie procesu chemicznego trawienia ,towarzyszy temu zwilżenie pokarmu śliną. Wytwarzana pod wpływem zapachu jedzenia, dziennie jest...
Cukry
Monosacharydy cukry proste, jednocukry Glukoza- występowanie: owoce, winogrona, miód. Fruktoza,- czyli cukier owocowy Ryboza- Występuje głównie w kwasach nukleinowych Galaktoza- występuje w postaci składnika cukru mlekowego oraz składnika...
Związki organiczne i nieorganiczne
1. Związki organiczne wchodzą w skład organizmów żywych np. białka, tłuszcze, cukry. Mają one skomplikowaną budowę, można je spalić, głównym budulcem jest węgiel. 2. Związki nieorganiczne mają prostą budowę, nie ulegają spalaniu, wchodzą w...
Genetyka
Budowa DNA Cząsteczka DNA ma strukturę podwójnej helisy (spirali) głównie prawoskrętnej. Każda pojedyńcza nić to długi łańcuch nukleotydów połączonych ze sobą ścisłymi wiązaniami wodorowymi kowalencyjnymi. Obie nici połączone są ze sobą...
Cudzożywność
Odżywianie- pobieranie przez organizm ze środowiska substancji niezbędnych do podtrzymywania funkcji życiowych i rozwoju organizmu. Samożywność- (autotrofizm) rośliny( glony też) i niektóre bakterie posiadają zdolność tworzenia bogatych związków...
Skutki głodu i niedożywienia
Głód i niedożywienie w krajach rozwijających się są nie tylko przyczyną chorób, krótkiego średniego okresu życia, opóźnionego i nieprawidłowego rozwoju dzieci oraz źródłem bezmiaru codziennych cierpień ludzkich. Chroniczne niedożywienie jest...
Znaczenie grzybów w przyrodzie i życiu człowieka
Na pierwszy rzut oka nalot na serze i holenderska choroba wiązów mają ze sobą niewiele wspólnego. Oba zjawiska są jednak spowodowane działalnością grzybów. Grzyby odegrały doniosłą rolę w historii ludzkości – zachodzące dzięki nim procesy...
Koty drapieżne - charakterystyka
Koty to zwierzęta występujące na całym świecie z wyjątkiem stref podbiegunowych, które potrafiły przystosować się zarówno do wilgotnych lasów tropikalnych, do sawanny i półpustynni, a także do wysokich gór. Jedyny z kotowatych, udomowiony przez...
Budowa i funkcje szkieletu
Aparat ruchu człowieka składa się z: a) Szkieletu – bierna część b) Mięśnie – czynna część Funkcje szkieletu: - Stanowi rusztowanie ciała - Stanowi rusztowanie aparatu ruchu – umożliwia poruszanie - Chroni narządy wewnętrzne -...
Słowiński Park Narodowy
Położenie, powierzchnia, historia Słowiński Park Narodowy położony jest na wybrzeżu środkowym, pomiędzy Łebą a Rowami na Nizinie Gardneńsko-Łebskiej, w województwie pomorskim. Północną granicę parku stanowi na długości 32,5 km brzeg...
Komórka
Komórka to najmniejsza strukturalna i funkcjonalna jednostka budulcowa organizmów. Organelle – wspólne struktury komórek ludzkich. Są to: błona komórkowa, rybosomy, siateczka śródplazmatyczna, aparaty Golgiego, lizosomy, cytoplazma,...
Bakterie, wirusy, glony, grzyby, protisty - najważniejsze
Bakterie Bakterie - sposób odżywiania a) samożywne - autotrofy: bakterie zielone, hemosynteza (bakterie siarkowe, wodorowe...) b) cudzożywne - heterotrofy: - rozkładają martwą materię organizmów...
Tkanka łączna
Zbudowana jest z komórek z bardzo obfitej istocie międzykomórkowej. Istota międzykomórkowa składa się z istoty podstawowej, włókien. Wyróżniamy następujące rodzaje włókien: kolagenowe, siateczkowe oraz sprężyste. Istota podstawowa jest...
Zanieczyszczenia powietrza
Co to jest zanieczyszczenie powietrza? Zanieczyszczenie powietrza to gazy oraz aerozole , które zmieniają naturalny skład atmosfery. Mogą one być szkodliwe dla człowieka i jego otoczenia . Czyste powietrze składa się z gazów które...
Choroby układu pokarmowego
Choroby układu pokarmowego Dolegliwości ze strony układu pokarmowego są bardzo częste. Na ogół nie są groźne i stanowią jedynie oznakę tak zwanej niestrawności, spowodowanej przejedzeniem, nietolerancją pewnych pokarmów, itp. Niekiedy jednak...
Krótki opis 15 gatunkach krzewów i drzew
AKACJA (ACACIA) Rodzaj obejmuje ok.500-800 gatunków drzew i krzewów z rodziny mimozowatych występujących na obszarach tropikalnych i subtropikalnych całego Świata. BEZ DZIKI (SAMBUCUS) Krzew lub rośliny zielone z rodziny przewiertniowatych,...
Jadłospis najlepszy
Jadłospis Śniadanie: - Mleko 2% (240 kcal) - Płatki kukurydziane (390 kcal) - Hebrata bez cukru (0 kcal) - Cukier biały 3 łyżeczki (120 kcal) - Cytyna (36 kcal) - Jabłko (36 kcal) razem: 822...
Układ rozrodczy - sprawdzenie wiadomości
SPRAWDZENIE WIADOMOŚCI: UKŁAD ROZRODCZY 1. Na czym polega rozmnażanie? 2. Wymień sposoby rozmnażania się i krótko je omów. 3. Jakie znasz sposoby rozmnażania bezpłciowego? 4. Omów krótko budowę i funkcje narządów rozrodczych męskich oraz...
Jadłospis dla nastolatki w wieku 13-15 lat (ok. 2700 kcal)
JADŁOSPIS - Odpowiednia ilość dzienna: ok. 2700 kcal Śniadanie: 25%: ok.675 kcal Drugie śniadanie: 10%: ok. 270 kcal Obiad: 40%: ok. 1080 kcal Podwieczorek: 10%: ok. 270 kcal Kolacja: 15%: ok. 405 kcal Śniadanie: ok. 675 kcal -...
Źródła zanieczyszczeń atmosfery
Niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem atmosfery Zanieczyszczenia powietrza- źródłem zanieczyszczenia powietrza jest przemysł energetyczny i metalurgiczny. W wyniku spalania paliw, a zwłaszcza węgla, do atmosfery przedostają się...
Wpływ spalin samochodowych na środowisko
"Wpływ spalin samochodowych na środowisko"-praca zaliczeniowa z ochrony środowiska,dostałam za nią 4 :) Spis treści 1.Powietrze atmosferyczne-zanieczyszczenia powietrza i ich źródła………….. 1 1.1.Czym są zanieczyszczenia...
Pierwotniaki chorobotwórcze
Typ Pierwotniak Spos.przenosz. Choroba Org.zarażony Objawy choroby W I C I O W C E (świdrowce) Trypanosoma Trypanosomoza Gambiense Muchy TSE-TSE Śpiączka afrykańska Człowiek Ataki gorączki...
Gatunki chronione w Polskich parkach Narodowych
Ochrona całkowita Ryby Aloza . Gatunek ryby z rodziny śledziowatych, blisko spokrewnionej z parposzem. Osiąga 75 cm długości i 4 kg wagi. Żyje w pelagicznej strefie morza. Na tarło wędruje do rzek, bardzo daleko od ujścia. Występuje w...
Wady i zalety energetyki jądrowej
Energetyka : Energetyka jest to nauka techniczna zajmująca się zagadnieniami przetwarzania, przesyłania, gromadzenia i wykorzystywania różnych rodzajów energii. W zależności od rodzaju energii można wyróżnić: energetykę cieplną...
Morfologia i anatomia roślin - dział botaniki
Botanika - morfologia i anatomia roślin. Botanika morfologia i anatomia. 1. Budowa zarodka. Zarodkiem nazywamy młody, niedojrzały organizm roślinny we wczesnym stadium rozwojowym, w którym nie jest on jeszcze samodzielny, lecz zależny od...
Wysokie i niskie ciśnienie
Ciśnienie atmosferyczne – siła z jaką powietrze oddziałuje na powierzchnię ziemi. Na poziomie morza , 45 szer.geograficznej – 1 atmosfera = 1013.25 hPa. Ciśnienie atmosferyczne wykazuje się zmiennością w czasie i przestrzeni. W Polsce dominuje...
Wpływ segregacji odpadów na środowisko.
Aby wyeliminować jak największą liczbę zanieczyszczeń, stosujemy chemiczne oraz biologiczne środki ochrony środowiska. Kraje bogate reprezentujący wysoki poziom kultury zbierają surowce wtórne i doskonale je wykorzystują. W Polsce również...
Znaczenie stawonogów w przyrodzie i gospodarce człowieka
Stawonogi są dziś największą grupą zwierząt zarówno pod względem liczby gatunków jak i biomasy. Występują praktycznie we wszystkich dostępnych zwierzętom środowiskach- od głębokich mórz po bezwodne pustynie. Nieliczne bywają nawet wewnętrznymi...
Czym zajmuje się biologia?
1. Biologia jest to nauka o życiu. Przykładowe dziedziny biologii: - ekologia - nauka badająca zależności zachodzące pomiędzy organizmami a środowiskiem. - zoologia - nauka o zwierzętach. - anatomia - budowa wewnętrzna organizmów. - morfologia...
Wirusy - notatka - poziom rozszerzony
Wirusy 1. Budowa wirionu - Materiał genetyczny (DNA lub RNA) - Otoczka białkowa (kapsyd) - Może występować osłonka białkowa lipidowa składająca się z błony komórkowej gospodarza i glikoprotein wirusa. 2. Podstawowe kształty wirionów -...
Budowa i cykl rozwojowy tasiemców
Tasiemce są płazińcami, czyli robakami płaskimi. W budowie ich ciała obok ektodermy i entodermy uczestniczy także trzecia warstwa komórek zarodkowych - mezoderma (trójwarstwowce). Z mezodermy zbudowana jest większa część ciała i z niej tworzy...
Składniki odżywcze - witaminy, tłuszcze, białka, węglowodany
Składniki Odżywcze Do głównych składników odżywczych zalicza się : • Białka • Tłuszcze • Witaminy • Węglowodany ( Cukry ) Składniki odżywcze zawarte w pożywieniu umożliwiają komórkom, tkankom a także narządom wewnętrznym prawidłowe...
Oddychanie komórkowe
Oddychanie komórkowe - zachodzi w mitochondriach, w dzień i w nocy - polega na utlenianiu glukozy, która rozkłada się na dwutlenek węgla i wodę - powstaje energia zgromadzona w ATP - nosnik energii - zachodzi wieloetapowo Reakcja...
Jamochłony, Obleńce, Płazińce, Stawonogi, Mięczaki - krótka charakterystyka
Jamochłony (Coelenterata) - tradycyjna nazwa grupy drapieżnych bezkręgowców wodnych obejmującej parzydełkowce i żebropławy. Dawniej były uznawane za typ. Cechy charakterystyczne: - obecność epidermy i gastrodermy (zwierzęta dwuwarstwowe) z...
Ssaki leśne
Ssaki poznajemy po tym, że ich dzieci, gdy się urodzą, to ssą mleko swojej mamy. To znaczy, że żywią się mlekiem matki. Oto cała tajemnica nazwy SSAKI. Trzeba też pamiętać, że ssaki rodzą się z ciała matki, czyli są żyworodne. Dzik pochodzi z...
Informacja genetyczna i jej odczytywanie
>>>DNA Kwas deoksyrybonukleinowy. Zawiera geny. ~Składa się z dwóch spiralnie skręconych, równo odległych od siebie nici, których szkielet tworzą deoksyryboza (cukier) i reszta fosforanowa. Taki model nazywa się podwójną helisą. ~Każda nić...
Choroby zakaźne i choroby niezakaźne
WSTEP: Zdrowie- stan prawidłowo funkcjonującego, niedotkniętego chorobą, żywego organizmu Choroba- jedno z podstawowych pojec medycznych , ogólne określenie każdego odstępstwa od stanu określanego jako pełnia zdrowia organizmu. Choroba polega...